პეტრე ათანასეს ძე შარია (07 აპრილი 1902 — გ. 1983) — ქართველი საბჭოთა პარტიული და პოლიტიკური მოხელე, ლავრენტი ბერიას გარემოცვის წევრი.
დაბადების ადგილი: სოფელი თაგილონი, გალის რაიონი.
ოთხკლასიანი სკოლის დამთავრების შემდეგ დაამთავრა დაწყებითი სკოლა ქალაქ ზუგდიდში. 1919-1920წწ. სწავლობდა სოხუმის საოსტატო(სამასწავლებლო) სემინარიაში; 1922-1924წწ. თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტში; 1924-1926წწ. სწავლობდა მოსკოვში, ნ.კ. კრუპსკაიას სახელობის კომუნისტური აღზრდის აკადემიაში, ხოლო 1926-1929წწ. რუსეთის საზოგადოებრივ მეცნიერებათა სამეცნიერო-კვლევითი ინსტიტუტების ასოციაციასთან (РАНИОН) არსებულ ასპირანტურაში.
სწავლასთან ერთად პარალელურად ეუფლებოდა ფილოსოფიურ დისციპლინებს მოსკოვის უმაღლეს სასწავლებლებში(მათ შორის, მოსკოვის პირველ უნივერსიტეტში); ასპირანტურის დამთავრების შემდეგ დატოვებული იყო კომუნისტური აკადემიის ფილოსოფიის ინსტიტუტის თანამედროვე ბურჟუაზიული ფილოსოფიის კრიტიკის სექციის სწავლულ მდივნად და მენდელეევის სახელობის ქიმიურ-ტექნოლოგიური ინსტიტუტის ფილოსოფიის კათედრის გამგედ; 1930-1931წწ. მუშაობდა საქართველოს განათლების კომისარიატის კოლეგიის წევრად და მეცნიერების სექტორის უფროსად, ხოლო 1931-1932წწ. საქართველოს ცენტრალურ აღმასრულებელ კომიტეტთან არსებული მარქსიზმ-ლენინიზმის ინსტიტუტის დირექტორის მოადგილედ; 1932-1934წწ. იყო თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ფილოსოფიის კათედრის გამგე; 1934-1936წწ. მუშაობდა საქართველოს კომუნისტური პარტიის თბილისის საქალაქო კომიტეტში სამდივნოს წევრად და პროპაგანდისა და კულტურის განყოფილების გემგედ, იქიდან გადაყვანილი იყო ცენტრალური კომიტეტის მეცნიერებისა და პროპაგანდის განყოფილებათა გამგედ; 1938-1943წწ. მუშაობდა სსრ კავშირის შინაგან საქმეთა კომისარიატის ცენტრალურ აპარატში ერთ-ერთი სამმართველოს უფროსად; იყო მთავარი ინიციატორი 1946 წელს დაფუძნებული ფილოსოფიის ინსტიტუტის შექმნისა; 1943-1948წწ. მუშაობდა საქართველოს კომუნისტური პარტიის ცენტრალურ კომიტეტში – მდივნად იდეოლოგიურ დარგში; 1948-1952წწ. იყო თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტში პედაგოგიურ სამუშოზე; 1966 წლიდან მუშაობდა საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის შოთა რუსთაველის სახელობის ქართული ლიტერატურის ინსტიტუტის თეორიულ განყოფილებაში უფროს მეცნიერ-თანამშრომად; 1968-1978წწ. შეთავსებით ასწავლიდა ესთეტიკას თბილისის სახელმწიფო სამხედრო აკადემიაში, საიდანაც გადავიდა ვ.ი. ლენინის სახელობის პოლიტექნიკურ ინსტიტუტში, სადაც ასპირანტებს ასწავლიდა ფილოსოფიას. 1932 წელს მიენიჭა პროფესორის სამეცნიერო წოდება, ხოლო 1934 წელს - ფილოსოფიის მეცნიერებათა დოქტორის სამეცნიერო ხარისხი; სხვადასხვა დროს არჩეული იყო საქართველოს კომუნისტური პარტიის რაიონულ და საქალაქო კომიტეტებში და ცენტრალურ კომიტეტში, აგრეთვე – საქართველოს ცენტრალური აღმასრულებელი კომიტეტის წევრად და საქართველოსა და სსრ კავშირის უმაღლესი საბჭოების დეპუტატად. იცოდა ექვსი ენა(რუსული, ინგლისური, ფრანგული, გერმანული, იტალიური, ესპანური).
წყარო: ინფორმაცია მოგვაწოდა ფილოსოფიის მეცნიერებათა დოქტორმა, პროფესორმა გურამ ყორანაშვილმა.
ორგანიზაციის, ასოციაციის ან ჯგუფის წევრი
- საქართველოს მეცნიერებათა აკადემია, ნამდვილი წევრი (1944-1952)
ბიბლიოგრაფია
- შოთა რუსთაველის მსოფლმხედველობისა და შემოქმედების ზოგიერთი ძირითადი საკითხი (ავტორი). - თბილისი, მეცნიერება, 1976. - 231გვ.
- თანამედროვე ბურჟუაზიული ესთეტიკის ძირითად მიმართულებათა კრიტიკა (ავტორი). - თბილისი, საქ. სსრ საზ-ბა "ცოდნა", 1969. - 32გვ.
- ეგზისტენციალიზმის ესთეტიკურ-ლიტერატურული თეორიის კრიტიკული მიმოხილვა (ავტორი). - თბილისი, მეცნიერება, 1968. - 117გვ.
- ლენინის დროშით : მარქსიზმ ლენინიზმის ძირითადი საკითხები (ავტორი). - ტფილისი, სახელგამის გა-მა, 1934. - 101გვ.
.Шария Пётр Афанасьевич (1902–1983), комиссар
государственной безопасности 3-го ранга (14.02.1943).
Пётр Афана́сьевич Ша́рия (1902, село Тагелони, Сухумский округ[1] — 1983) — советский партийный и государственный деятель, сотрудник ЧК/НКВД, депутат Верховного Совета СССР, профессор, доктор философских наук, академик АН Грузинской ССР.
Родился в крестьянской семье. С 9-летнего (1911 г.) возраста и по 1918 г. работал на селе. В 1919—1920 гг. учился в Сухумской учительской семинарии, но не окончил её. В январе 1920 г. вступил в РКП(б). С сентября 1920 г. — учитель сельской школы в Сухумском округе.
С марта по июль 1921 г. — 2-й секретарь, член Президиума Гальского уездного комитета комсомола Грузии; затем заведовал сельской школой. С апреля 1922 г. — начальник Политического бюро Гальской уездной ЧК.
С сентября 1922 по сентябрь 1923 г. учился в Тифлисском университете. По окончании университета до июня 1924 г. — старший уполномоченный Закавказской транспортной ЧК.
С июня 1924 по декабрь 1925 г. учился в Академии коммунистического воспитания имени Н. К. Крупской.
С декабря 1925 г . преподавал марксизм-ленинизм в вузах Москвы:
- преподаватель вечернего рабочего факультета (декабрь 1925 — сентябрь 1927);
- доцент Коммунистического университета трудящихся Востока имени И. В. Сталина (сентябрь 1927 — май 1928); одновременно — парторг ВКП(б) Института философии Коммунистической Академии (1927—1928);
- доцент Института народного хозяйства имени Г. Е. Плеханова (сентябрь 1928 — июнь 1929);
- заведующий кафедрой диалектического материализма Московского химико-технологического института имени Д. И. Менделеева (февраль — декабрь 1929); одновременно учёный секретарь Коммунистической академии истории и философии (июнь — декабрь 1929) и доцент Коммунистического университета имени Я. М. Свердлова (сентябрь — декабрь 1929).
В январе 1930 г. вернулся в Грузию:
- заместитель председателя Общества воинствующих материалистов диалектики (январь 1930 — май 1931);
- профессор, заведующий кафедрой истории, философии Тифлисского педагогического института (сентябрь 1930 — март 1934);
- заведующий кафедрой истории философии и диалектического материализма Тифлисского государственного университета (сентябрь 1930 — март 1934);
- одновременно заведующий Сектором науки Народного комиссариата просвещения Грузинской ССР (сентябрь 1930 — август 1931);
- заместитель директора Тифлисского филиала Института Маркса—Энгельса—Ленина при ЦК ВКП(б) (март 1931 — март 1934).
С марта 1934 перешёл на партийную работу:
- заведующий Отделом партийной пропаганды, агитации и печати Тифлисского / Тбилисского городского комитета КП(б) Грузии (март 1934 — май 1937); одновременно заведующий Культурно-пропагандистским отделом Тифлисского городского комитета КП(б) Грузии (март 1934 — март 1935);
- заведующий Отделом школ и науки ЦК КП(б) Грузии (31 мая — 11 ноября 1937);
- заведующий отделом партийной пропаганды, агитации и печати ЦК КП(б) Грузии (11 ноября 1937 — сентябрь 1938; с июля 1938 — Отдел партийной пропаганды и агитации); одновременно ответственный редактор журнала «Большевик» (Тбилиси) (ноябрь 1937 — сентябрь 1938), директор Тбилисского филиала Института Маркса—Энгельса—Ленина при ЦК ВКП(б) (декабрь 1937—1938).
Был человеком, близким к Л. П. Берии, его референтом и консультантом по политическим вопросам, советником по вопросам внешней политики. Подготовил ряд работ, в которых возвеличивал своего покровителя[источник не указан 2839 дней]. В сентябре 1938 г. перешёл в центральный аппарат НКВД СССР:
- работал в Центральном архиве НКВД СССР (сентябрь — ноябрь 1938);
- начальник Секретариата НКВД СССР (8 ноября 1938 — 2 августа 1939); 28 декабря 1938 присвоено звание «старший майор государственной безопасности»; одновременно (с 30 апреля) — начальник 13-го отделения и заместитель начальника V («иностранного») отдела НКВД СССР;
- начальник Особого бюро при НКВД СССР (2 августа 1939 — 14 марта 1941);
- заместитель начальника I управления («разведывательное») НКВД СССР (11 августа 1941 — 16 августа 1943; с 14 мая 1943 — НКГБ СССР); 14 февраля 1943 г. присвоено звание комиссар государственной безопасности 3-го ранга.
С августа 1943 по 9 июня 1948 года — секретарь ЦК КП(б) Грузии по пропаганде и агитации[2], член Бюро ЦК КП(б) Грузии.
В послевоенное время выезжал в Париж для переговоров с грузинскими меньшевиками как доверенное лицо Берии и Сталина, готовил предложения по возвращению грузинских эмигрантов[3].
С мая 1948 по февраль 1952 г. — профессор философского факультета Тбилисского государственного университета им. И. В. Сталина.
15 февраля 1952 г. арестован как один из главных фигурантов дела так называемой «Мингрельской националистической группы», направленного против Берии. После смерти И. В. Сталина Берия немедленно прекратил дело, и в марте 1953 г. Шария был освобождён, 10 апреля 1953 г. реабилитирован и назначен помощником первого заместителя председателя Совета министров СССР (Л. П. Берии).
27 июня 1953 г. последовал арест; 28 сентября 1954 г. Военной коллегией Верховного суда СССР по ст. 17 и 58-1"а" УК РСФСР приговорён к 10 годам тюремного заключения и 5 годам поражения в избирательных правах. Отбывал наказание во Владимирской тюрьме. Был освобождён в 1963 г., жил в Тбилиси, работал в АН Грузинской ССР[4].
Заключением Главной военной прокуратуры от 14 августа 2012 года Шария П. А. реабилитирован.
