გივი ორჯონიკიძე (დ. 9 ივნისი 1929, თბილისი — გ. 17 მაისი, 1984, მოსკოვი) — ქართველი მუსიკის კრიტიკოსი, პუბლიცისტი, მეცნიერი, მწერალი და საზოგადო მოღვაწე. საქართველოს კომპოზიტორთა კავშირის თავმჯდომარე (1974-1984).[1] საქართველოს ხელოვნების დამსახურებული მოღვაწე (1967), ასაფიევის სახელობის საკავშირო (1984) და ზაქარია ფალიაშვილის სახელობის (1988) პრემიების ლაურეატი. გივი ორჯონიკიძე დასაფლავებულია დიდუბის საზოგადო მოღვაწეთა პანთეონში. გივი ორჯონიკიძის ხსოვნას ეძღვნება გია ყანჩელის ლიტურგია „ქარით დატირებული“.
გივი ორჯონიკიძე დაიბადა ქალაქ თბილისში. დაამთავრა ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ისტორიის ფაკულტეტი 1952 წელს, ვანო სარაჯიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო კონსერვატორია 1953 წელს(თეორიულ–საკომპოზიციო).
1955–1968წწ. ასწავლიდა ვ. სარაჯიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო კონსერვატორიაში(1963 წლიდან დოცენტი); 1968 წლიდან იყო საქართველოს ფილოსოფიის ინსტიტუტის უფროსი მეცნიერ თანამშრომელი; დაწერილი აქვს: წიგნები – "ა. მაჭავარიანის ოტელო"(1958, "Музгиз" მოსკოვი), "ა. ბალანჩივაძე"(1959, "Музгиз" მოსკოვი), "ს. პროკოფიევის საფორტეპიანო სონატები"(1962, "Музгиз" მოსკოვი), "ვერდის ოპერები შექსპირის სიუჟეტებზე"(1967, "Музгиз" მოსკოვი), "ა. ბალანჩივაძე, ნარკვევი ცხოვრებასა და შემოქმედებაზე"(1967, "ლიტერატურა და ხელოვნება" თბილისი); ნაშრომები კრებულებად – "რევაზ ლაღიძე"(1956), "ა. ბალანჩივაძის III საფორტეპიანო კონცერტი"(1956), "ს. პროკოფიევის რომეო და ჯულიეტა"(1962), "ნაციონალური სტილის დინამიკაზე"(1973), "რ. შტრაუსი"(1977, წიგნში "XX საუკუნის მუსიკა"), "რ. შტრაუსის "სალომეა" და "ელექტრა"(1984, წიგნში "მუსიკალური თანამედროვეობა"); სტატიები პერიოდულ ბეჭვდურ გამოცემებში, ჟურნალებში; ლიტერატურული ნაშრომები. საზოგადო მოღვაწე, მუსიკის კრიტიკოსი; ხელოვნებათმცოდნეობის კანდიდატი.
საკანდიდატო დისერტაციის თემა – "ანდრია ბალანჩივაძე", დაიცვა 1959 წელს.
წყარო: Композиторы и музыковеды грузии. – тб., 1984. - გვ. 304
ორგანიზაციის, ასოციაციის ან ჯგუფის წევრი
- საბჭოთა კავშირის კომპოზიტორთა კავშირი, წევრი (1954-1984)
- საერთაშორისო მუსიკალური საბჭოს იუნესკოს იურიდიული კომისია, წევრი
- საქართველოს კომპოზიტორთა კავშირის გამგეობა, პირველი მდივანი (1973-1984)
- საქართველოს კომპოზიტორთა კავშირის გამგეობა, თავმჯდომარე (1979-1984)
ჯილდოები, პრემიები და პრიზები
- 1967 - საქართველოს ხელოვნების დამსახურებული მოღვაწე
- ბ. ვ. ასაფიევის სახელობის საკავშირო კონკურსი, პირველი პრემია
ბიბლიოგრაფია
- თანამედროვე ქართული მუსიკა ესთეტიკისა და სოციოლოგიის შუქზე (ავტორი). - თბილისი, ხელოვნება, 1985. - 424გვ.
- აღმავლობის გზის პრობლემები : ქართული საბჭ. მუსიკის საკითხები (ავტორი). - თბილისი, ხელოვნება, 1978. - 478გვ.