მდიდარი ქართველები და საქართველოდან სრული სია
150 ყველაზე მომგებიანი კომპანია 2021 წელი
http://www.compromat.ru/page_20210.htm
Гоча Дзасохов, Gocha Dzasokhov
http://www.aaf.ge/index.php?menu=2&jurn=0&rubr=0&mas=819
გოჩა ძასოხოვი - დაიბადა 1971 წლის 2 ნოემბერს ქარელში. დაამთავრა ქარელის მე-3 საშუალო სკოლა. სწავლა მოსკოვში ოლიმპიური რეზერვების უმაღლეს სკოლაში გააგრძელა. მოსკოვშივე დაამთავრა სამშენებლო ტექნიკუმი.
1992 წელს საქართველოში დაბრუნდა და ბიზნეს-საქმიანობას მიჰყო ხელი. პარალელურად გოჩა ძასოხოვმა თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის იურიდიული ფაკულტეტი დაამთავრა. ბიზნესმენი დღეს მოსკოვში საგარეო საქმეთა სამინისტროსთან არსებულ დიპლომატიის აკადემიაში სწავლობს.
გოჩა ძასოხოვი ჭიდაობაში სპორტის ოსტატია. 2000-2004 წლებში ის საქართველოს ჭიდაობის ეროვნულ ფედერაციას ხელმძღვანელობდა.
არის სს "აგროინვესტბანკის" სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარე და მისი ერთ-ერთი აქციონერი, ასევე რამდენიმე კომერციული საწარმოს დამფუძნებელი და სს "ბორის პაიჭაძის სახელობის ეროვნული სტადიონის" სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარე.
ჰყავს მეუღლე და ხუთი შვილი.
კორ. - ბატონო გოჩა, როგორი იყო თქვენი პირველი ნაბიჯები ბიზნესში? რა პრობლემები შეგექმნათ, როცა ბიზნეს-საქმიანობა წამოიწყეთ?
გ.ძ. - მაშინ რთული წლები იყო. ეს ძნელად გასახსენებელი პერიოდია, პრაქტიკულად სამოქალაქო ქარცეცხლში იყო ქვეყანა გახვეული. იყო პოლიტიკური დაპირისპირებები, იყო სხვადასხვა ეკონომიკური პრობლემები.
ჩემი პირველი ნაბიჯები ბიზნესში საკონსერვო მრეწველობასთან იყო დაკავშირებული. "აგარის" ქარხანაში მანდარინი გადავამუშავეთ, გავაკეთეთ ჯემი, რომელიც თურქმენეთში ბუნებრივი აირის სანაცვლოდ გავიდა. ასე ვთქვათ, მაშინ ქვეყნის დათბობაში გარკვეული წვლილი შევიტანეთ.
- რამდენად მრავალფეროვანია თქვენი ბიზნეს-საქმიანობა?
- დღეს ჩვენი ჯგუფი ბიზნესში რამოდენიმე მიმართულებას წარმოადგენს, ძირითადად ეს მრეწველობასთანაა დაკავშირებული. კერძოდ, ქვეყნის ტერიტორიაზე ჩვენ რამოდენიმე კომბინატი გვაქვს, რომელიც აგრარულ სექტორთანაა დაკავშირებული. ეს არის ტრადიციული "აგარის" შაქრის კომბინატი, რომელიც შაქარს აწარმოებს. ასეთი საწარმო ამიერკავკასიაში სულ ორია. "აგარის" ქარხნის წლიური წარმადობა 200 ათასი ტონაა. გვაქვს ხილ-ბოსტნეულის გადამამუშავებელი ქარხანა შიდა ქართლში, რომლის წლიური წარმადობა 60-70 ათასი ტონაა. გვაქვს ყურძნის, კურკოვანი ხილისა და ბოსტნეულის გადამამუშავებელი კომბინატი გურჯაანში, რომლის მოცულობა 30 ათასი ტონა პროდუქციის გადამუშავებაა. აჭარაში ციტრუსების გადამამუშავებელი საწარმოც გვაქვს.
პრაქტიკულად, ჩვენი ძირითადი მიზანი იყო, რომ იმ ტრადიციული დარგების მიმართულებით გადადგმულიყო ნაბიჯები, რომელიც საქართველოში არსებობდა და ამ მიმართულებით განვითარებულიყო ჩვენი წარმოებებიც.
ეს შემდგომ აქტუალური იმ გარემოებებიდანაც გახდა, რომ მოგეხსენებათ, პოლიტიკურად ჩვენი ქვეყანა ცუდ სიტუაციაში ჩავარდა. კერძოდ, სოფლის მეურნეობის პროდუქტებზე ემბარგო დაწესდა ისეთი ტრადიციული და ათვისებული ბაზრიდან, როგორიც რუსეთია.
მაშინ ერთადერთი გამოსავალი იყო ის, რომ შექმნილიყო ისეთი ტექნოლოგიები, რომლითაც წარმოებული პროდუქცია კონკურენტუნარიანი გახდებოდა ევროპასა და ყოფილი საბჭოთა კავშირის ქვეყნების ფარგლებს გარეთაც. დღეს-დღეობით, ჩვენი პროდუქცია ევროპაში თავისუფლად, ასე ვთქვათ, ტენდერულ პირობებში იყიდება. ის ხარისხიანი და კონკურენტუნარიანია ავსტრიაში, პოლონეთში და გერმანიაში.
ფაქტობრივად, იმ გადაწყვეტილებაში, რომელიც მე მივიღე, იყო რისკის ფაქტორი. მაშინ მეუბნებოდნენ, რომ რასაც შენ აკეთებ, ამის ამონაგები თანხა დაგვიანებული იქნება, თან ხომ არა ხარ დარწმუნებული, რომ იქნება სამრეწველო პროდუქციაო. ეს რას ნიშნავს? კი, იყო მანდარინის პლანტაციები, ვაშლის ბაღები, ვენახები, მაგრამ გარკვეული ჭირ ვარამის შედეგად მოსახლეობამ ეს ყველაფერი გაჩეხა და ხორბლის დათესვა დაიწყო. მაგრამ ერთ ასეთ მაგალითს მოვიყვან: 2005 წელს, როცა ჩვენ შიდა ქართლში ვაშლის გადამამუშავებელი ქარხანა გავხსენით, თუ არ ვცდები, მაგ პერიოდში 10 ათას ჰექტრამდე მიწა განაშენიანდა. ხალხმა ნერგები დაამყნო და ვაშლის ბაღები გააშენა, რომელმაც ნაყოფი უკვე წელიწადნახევარში გამოიღო.
ამ აგრარული სექტორის გარდა, ჩაის მიმართულებითაც ვმუშაობთ. მართალია, ჩაიც აგრარულ სექტორში შედის, მაგრამ მინდა ისე განვიხილო, როგორც ცალკე კულტურა.
გურიაში ჩაის კომბინატი და 350 ჰექტარი ჩაის პლანტაცია გვაქვს. დღეს ამ პლანტაციების დამუშავება მიდის და პრაქტიკულად ჩვენ უკვე მოვახერხეთ, რომ 100 ჰექტრამდე გაგვეახლებინა და გადაგვეხალისებინა. მერმისს უკვე ახლად აღმოცენებული ჩაის კულტურულ ნაყოფს მივიღებთ.
ჩვენ სამშენებლო მიმართულებითაც ვვითარდებით. ჩვენი ჯგუფი მშენებლობას ერთდროულად 50 ათას კვ. მეტრის მასშტაბით აწარმოებს. გვაქვს მიმართულება ექსპორტ-იმპორტის, ასევე საბანკო სექტორშიც ვღებულობთ მონაწილეობას და ვაკეთებთ ყველაფერს, რაც კანონით აკრძალული არ არის.
- როგორ მიგაჩნიათ, დღეს საქართველოში ბიზნეს-საქმიანობა უფრო იოლია, თუ იმ წლებში, როცა თქვენ იწყებდით? არის ასეთი მოსაზრება, რომ მაშინ ბიზნესის კეთება რთული იყო, თუმცა ფული უფრო იოლად იშოვებოდა.
- ის ეკონომიკური განვითარების გზა, რომელიც საქართველომ გაიარა, ანალოგიურად გაიარა ყველა ახლა უკვე განვითარებულმა ქვეყანამ. რომ ავიღოთ ამერიკის შეერთებული შტატები, მაშინ, როდესაც ის ფეხზე დგებოდა, იქ იყო ველური ბიზნესი. საქართველოშიც ასე იყო. იმ დროს, როცა მე ბიზნესი წამოვიწყე ფულის კეთების მიზნით, ის რასაც "მარჟა" ჰქვია, მაღალი იყო. ამ თვალსაზრისით, საკმაოდ მიმზიდველი ბიზნესგარემო იყო, მაგრამ ეს ყველაფერი რისკის ფაქტორებთან იყო დაკავშირებული. მე ასე ვფიქრობ, როდესაც იხვეწება თამაშის წესები, იხვეწება სახელმწიფოში ბიზნესგარემო და მკაცრდება სახელმწიფოს მხრიდან ადმინისტრირება, ერთი შეხედვით ჩანს, რომ ვითომ რაღაც ძნელდება, მაგრამ სინამდვილეში პირიქითაა: ეს ყველაფერი იმის საშუალებას გაძლევს, რომ შენ ბიზნესი გააკეთო, მაგრამ რისკის ფაქტორი ნულისკენ უნდა დავიდეს. ნულამდე დასვლამდე ჯერ კიდევ შორსა ვართ, მაგრამ მაგ გზაზე ვდგავართ.
დღევანდელი ბიზნესგარემო საქართველოში ითვალისწინებს იმას, რომ არის თამაშის ახალი წესები, შენ თუ ამ წესებს დაიცავ ანუ თუ შეასრულებ იმ პირობას, რაც ბიზნესისა და მეწარმისათვის წმინდაა (ვთქვათ ექიმებისთვის, ეს ჰიპოკრატეს ფიცია, ბიზნესმენისათვის კი - გადაიხადე გადასახადები და იყავი მშვიდად), მაშინ წარმატებას ადვილად მიაღწევ.
- თქვენ თქვით, რომ შიდა ქართლში იმ დროს საწარმოს გაკეთება გარკვეულ რისკთან იყო დაკავშირებული, მაგრამ ეს ნაბიჯი მაინც გადადგით, წმინდა ეკონომიკური მოსაზრების გამო გააკეთეთ ეს თუ უფრო პოლიტიკური ნაბიჯი იყო?
- სიმართლე რომ გითხრათ, მაშინ ხელისუფლების მხრიდან თხოვნა არ ყოფილა, რომ ამ მიმართულებით რაღაცა გაკეთებულიყო, ეს ჩემი იდეა იყო და პოლიტიკური მნიშვნელობა იმისათვის ჰქონდა, რომ როგორც მოგეხსენებათ, შიდა ქართლი ისეთი რეგიონია, რომელიც დღესდღეობით მოუშუშებელ ჭრილობას წარმოადგენს. ის ხალხი, რომელიც იქ ცხოვრობს, ერისა და რჯულის განურჩევლად, ბრმად არის ჩართული ამ პოლიტიკურ მოვლენებში. მიუხედავად ამისა, მათ ყველას ჰყავთ ოჯახები, აქვთ თავისი სურვილები, მოთხოვნები. იმისათვის, რომ უბრალოდ გადადგმულიყო ნაბიჯები და გაკეთებულიყო რაიმე, ამ ხალხისათვის უნდა შეგვექმნა იმის პირობები, რომ ისინი იშრომებდნენ და ამ შრომით შექმნილ პროდუქციას, ბოლოს, სადღაც წაიღებდნენ და ამას ანაზღაურება ექნებოდა.
კომბინატის გახსნა სწორედ ამას მოყვა. როცა მუშაობა დაიწყო, ყოველი მეორე და მესამე მანქანა კონფლიქტის ზონიდან - ცხინვალიდან იყო. ამან ურთიერთობებიც დაათბო. პოლიტიკური ეს გადაწყვეტილება იმ თვალსაზრისით იყო, რომ მთავრობის ზოგიერთი წევრი ამბობდა, რომ თქვენ თუ საქართველოში ვაშლს გაიტანთ, პრობლემები შეგექმნებათო, მაგრამ სასწაული ხდებოდა და ეს ვაშლის კოლონები არღვევდნენ ამ უაზრო პიკეტებს და ჩვენთან მოჰქონდათ პროდუქცია, აბარებდნენ და ანაზღაურებას იღებდნენ. სხვათა შორის, დღესაც ანალოგიური სიტუაციაა, დღე-ღამეში 50-60 მანქანა გროვდება და ყოველი მესამე და მეოთხე კონფლიქტის ზონიდან არის. ჩვენ ამ ყველაფერს ცივილიზებული მეთოდებით ვაკეთებთ. ეს პოლიტიკური გადაწყვეტილება კი არა, რეალობიდან გამომდინარე იყო, რომელმაც პოლიტიკური და ეკონომიკური სარჩულიც შეიძინა და მთლიანად სიტუაციას მოერგო.
- კახეთში წელს რთველმა საკმაოდ დაძაბულ ვითარებაში ჩაიარა. თქვენს საწარმოებში რა ვითარებაა ამ მიმართულებით, ახერხებთ თუ არა იმ რაოდენობის პროდუქციის მიღებას, რასაც მოსახლეობა გაბარებთ?
- ყურძნის კონცენტრატების ქარხანა, რომელიც გურჯაანში გვაქვს, საქართველოში ერთადერთია, რომელიც ამ მიმართულებით მუშაობს და წარმოება იქ მძლავრია - დღე-ღამეში შეუძლია 500 ტონა ყურძენი გადაამუშაოს. რასაც მოიტანენ და ჩაგვაბარებენ, სიმძლავრეების პრობლემა არა გვაქვს. ერთადერთი, ბაზარი შარშანდელთან შედარებით უფრო მგრძნობიარე და დამოუკიდებელი გახდა. ბიზნესი - ეს ისეთი რამეა, რომ ხელოვნური ჩარევები არ უნდა ხდებოდეს. კი, არის პროგრამები, რომელშიც სახელმწიფოსა და ბიზნესის ურთიერთშეთანხმებით ჩართულია სუბსიდიების ინსტიტუტი და ხდება დაბალანსება ბიზნესსა და სახელმწიფოს შორის, რომ გლეხი კმაყოფილი იყოს, მაგრამ წელს იყო გამოსვლები, პოლიტიზირებული პიარ-აქციები, რომ გლეხი ჩეხავს ვენახს... უნდა ვიცოდეთ, რომ თუ გლეხსა და მეწარმეს შორის ურთიერთობა საბაზრო კანონებიდან გამომდინარე არ დარეგულირდება, ასეთი პრობლემები ყოველთვის იქნება. გურჯაანში ჩვენ წელს 7-8 ათასი ტონა ყურძენი მივიღეთ.
რაც შეეხება შიდა ქართლს, იქ სიმძლავრეები ასევე დიდი გვაქვს და ჩვენს გარდა, იქ სხვა პატარ-პატარა საწარმოებიც არის, ასე რომ ამ თვალსაზრისით იქ უფრო საიმედო მდგომარეობაა.
- თქვენი ბიზნესის ერთ-ერთი მიმართულება საბანკო სექტორია, რომელიც დღეს საქართველოში ყვავის. თითქმის ყველა ბანკში უცხოური კაპიტალი შევიდა, თქვენ როგორ უყურებთ ამ პროცესს?
- როგორც ადამიანის ორგანიზმში სისხლს მიაქვს ყველა ორგანომდე ჟანგბადი და საკვები, ასევეა საბანკო სისტემა ქვეყნისთვის. თუ საბანკო სისტემა კარგად მუშაობს და ზომიერად ხდება რესურსების ამა თუ იმ მიმართულებით გაფრქვევა, ეს ქვეყნის განვითარების წინაპირობაა.
რაც შეეხება საბანკო სისტემაში უცხოური ინვესტიციების შემოდინებას, ეს ქვეყნის სწორი განვითარების პირველი მაჩვენებელი და წარმატების საწინდარია. დღესდღეობით არსებობს ლოკალური ბიზნესი, მაგრამ მე დარწმუნებული ვარ, საქართველოში თუ ინვესტიციები არ ჩაიდო და უცხოური კაპიტალი არ შემოვიდა, თვითონ საქართველო თუ არ გახდა მსოფლიო ეკონომიკის განუყოფელი ნაწილი, ჩვენ ვერ განვვითარდებით. ასე რომ, მე დადებითად ვაფასებ უცხოური კაპიტალისა და ინვესტიციების ქართულ საბანკო სექტორში შემოსვლას.
- უცხოური კაპიტალის ქართულ საბანკო სექტორში ჩადება დადებითად შეაფასეთ, თქვენც ხომ არ ფიქრობთ სს "აგროინვესტბანკში" უცხოური ინვესტიციების შემოტანას?
- რამოდენიმე წინადადება გვაქვს. ჩვენი ბანკი ვითარდება, დღესდღეობით გარკვეულ დონეს მიაღწია, მაგრამ უკვე ინექციას მოითხოვს და ჩვენც მზად ვართ, რომ მსხვილი პარტნიორი შემოვიყვანოთ.
- ამერიკაში იპოთეკური კრიზისი განვითარდა. როგორ ფიქრობთ, ქართულ საბანკო სექტორსაც ხომ არ ემუქრება ეს საფრთხე?
- მსოფლიო მასშტაბით ისეთი რეალობაა, რომ არავინ არაფრისგან დაზღვეული არ არის, მაგრამ ერთი რამ მინდა ვთქვა, რომ განვითარებული ვეღარ ვითარდება, ვითარდებიან განვითარებადები. ის, რაც ახსენეთ, რომ საქართველოში იპოთეკური კრიზისი განვითარდეს, ამის წინაპირობა მხოლოდ და მხოლოდ ეკონომიკის გაჩერება შეიძლება იყოს.
- როგორ ფიქრობთ, დღეს საქართველოს ბიზნეს-სექტორში კონკურენცია ჯანსაღია?
- როცა მე დავიწყე ბიზნესი, ეს 1992 წელი იყო, მაშინ ბიზნესში ველური გარემო იყო. საკუთარი საქმის დაცვა ხელში აღებული იარაღით გიხდებოდა, საჭირო იყო ბიზნესის დაცვა როგორც არაკანონიერი, ასევე დაკანონებული ბანდიტებისგანაც. არ ხდებოდა საზღვრების ადმინისტრირება, კონტრაბანდას ვგულისხმობ. დღესდღეობით, ეს ყველაფერი აღმოფხვრილია. დღეს სახელმწიფო აპარატი ძლიერად მუშაობს და კონკურენციის ყველაზე დიდი წინაპირობა არის ის, რომ შექმნა სამუშაო პირობები, იყო კეთილსინდისიერი და წარმატებაც არ დააყოვნებს. კონკურენცია დღეს ზოგადად ჯანსაღია, მაგრამ აქვს თავისი გარე მხარეები, რომელსაც ქვეყნის პროგრესული განვითარება და დრო დალექავს, მე ასე ვფიქრობ.
- რა თვისებებია საჭირო იმისთვის, რომ ბიზნესში წარმატებას მიაღწიო?
- მე სპორტი გამოვიარე და სპორტმა ჩემში გარკვეული პრინციპები და ადამიანური ფაქტორები ჩამოაყალიბა. სპორტში, პირველ რიგში შენი პრინციპები უნდა გქონდეს, თუ ერთხელ წარმატებას ვერ მიაღწიე, ფორტუნამ ზურგი შეგაქცია და შენ ეს მიზანი მიატოვე, რა თქმა უნდა, მიზანს ვერ მიაღწევ და ვერ გაიმარჯვებ. ბიზნესშიც ასეა, თუ ერთმა გადადგმულმა ნაბიჯმა არ მოგიტანა წარმატება და ხელი ჩაიქნიე, შენ როგორც ბიზნესმენი ვერ შედგები.
მე ასეთ რეცეპტს გავაკეთებდი, რომ ავიღოთ ნიჭი, ალღო, პრინციპები და ამას რომ დავამატოთ აკადემიური, ოღონდ რეალურად ნასწავლი დიპლომი, შეგიძლია გაუტოლო და დააწერო: უდრის ბიზნესმენს. მოკლედ, ყველა ეს თვისებაა საჭირო, მაგრამ პირველ რიგში - ნიჭი.
- ბიზნესში და ზოგადად ცხოვრებაშიც თქვენი ყველაზე დიდი მიღწევა და წარმატება რა არის?
- პირველ რიგში ჩემი ოჯახი. მე ხუთი შვილი მყავს და ჩემი ოჯახით ვამაყობ. ეს არის ჩემი ყველაზე დიდი უალტერნატივო მონაპოვარი. ბიზნესში კი, ასე ვიტყოდი, როდესაც შენ ყოველთვიურად თავი გტკივა, რომ ხუთი ათას ადამიანს ხელფასი უნდა მისცე, ეს უკვე წარმატებაა.
- თქვენ როგორ ფიქრობთ, საჭირო არის თუ არა ბიზნესმენების პოლიტიკაში მოსვლა, იმისათვის, რომ მათ ქვეყანაში ეკონომიკის განვითარებაზე პოლიტიკიდან იზრუნონ?
- როდესაც საქართველოში გაჩნდა ლოზუნგი "მრეწველობა გადაარჩენს საქართველოს", მაშინ ეს აქტუალური იყო და ეს გარკვეულად ბრენდი-ფრაზა გახდა. მაშინ სამუშაო ადგილების, ბიუჯეტის შევსების დეფიციტი იყო და ეს ლოზუნგი მაშინ იმასაც ნიშნავდა, რომ ამუშავებული მრეწველობა ამ ფასეულობების გადარჩენასაც შეძლებდა. იმ კომპანიებმა, რომელთაც ეს მოძრაობა დაიწყეს, პირველ რიგში მათ დაასაქმეს ხალხი, შექმნეს დოვლათი, გადაიხადეს გადასახადები და მერე უკვე სახელმწიფომ, რომელმაც მიიღო ეს გადასახადები, დაიწყო ზრუნვა სპორტზე, კულტურაზე, თეატრზე და ა.შ. თვითონ სახელმწიფომ შეიძინა თავისი ძირითადი პრიორიტეტი და პრინციპი - მართვა.
მე ასე ვფიქრობ, შენი საქმე რომ აკეთო და წეღან რაც ვთქვი, ხუთი ათას ადამიანს ხელფასი გადაუხადო, ამის გარდა, შენი ამონაგები თანხით სპორტს დაეხმარო წარმატებების მიღწევაში, ამისათვის აუცილებელი არ არის პოლიტიკაში წახვიდე. პირადად მე ამის გაკეთებას არ ვგეგმავ, დღეს ვარ ბიზნესში, დასამთავრებელი მაქვს რამოდენიმე პროექტი, ასე რომ დღეს ამის განხილვა ძალიან სერიოზულად და კონსტრუქციულად ჩემში არ არის.
- ინტერვიუს დაწყებამდე თქვენ თქვით, რომ ჩაკეტილი ცხოვრების წესი გაქვთ. ხომ არ ფიქრობთ, საზოგადოებამ უფრო მეტად რომ გაგიცნოთ, ქართულ-ოსური კონფლიქტის მოგვარებაში უფრო აქტიურ როლის შესრულებას შეძლებდით?
- ჩაკეტილი - მინდა კარგი გაგებით გაიგოთ. ეს ნიშნავს ადამიანს, რომელსაც შეუძლია შექმნას თავისი პრივატული სამყარო, ეს კი ყველას არ შეუძლია. მე შევქმნი ჩემს სამყაროს და ვისაც მინდა შემოვუშვებ. ეს ჩემი სამყაროა და არავის არ ვუკაკუნებ.
რაც შეეხება კონფლიქტის დარეგულირებაში მონაწილეობას, მაინცდამაინც პოლიტიკოსი უნდა იყო, რომ ამ კონფლიქტის მოგვარებაში გარკვეული წვლილი შეიტანო? მე ასე არ მიმაჩნია.
დღესდღეობით, სამხრეთ ოსეთის ტერიტორიაზე ჩვენს თანამოაზრეებთან, საქართველოს ღირსეულ მოქალაქეებთან ერთად ბევრ პროექტს ვახორციელებთ. შექმნილია ფონდი, რომელიც რამოდენიმე პროექტს ახორციელებს. ორი წლის წინ კომპიუტერის შემსწავლელი კურსები გავხსენით და იქ უკვე ხუთი ათასმა ბავშვმა მიიღო სერთიფიკატი. ზნაურში სერიოზული ახალგაზრდული სპორტულ-გასართობი ცენტრი შეიქმნა. ბევრი რამ გაკეთდა. ყველაზე დიდი პროექტი - ცხინვალში გაზაფხულზე გვინდა "ნორჩი დინამოელის" სკოლა გავხსნათ. ეს სპორტული სკოლა იქნება, სადაც 2 ათასი ბავშვი ისწავლის. ასე, რომ ასეთი ეკონომიკური ნაბიჯები უფრო მეტს მოიტანს, უფრო მეტ გაუცემელ კითხვაზე გასცემს პასუხს, ვიდრე რაღაცა რეგალიითა და მანტიით აღჭურვილი პიროვნება, რომელიც ამ კონფლიქტის რაღაც ჭრილში განხილვასა და გადაჭრას დაიწყებს და ფიასკოს განიცდის.
- გარდა იმისა, რომ საკუთარი ბიზნესი გაქვთ, თქვენ "დინამოს" ეროვნული სტადიონის სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარეც ხართ. რატომ დათანხმდით ამ წინადადებას, საქმე ხომ ისედაც არ გაკლიათ?
- "დინამო" იყო, არის და იქნება სპორტული დიდების წარსული, აწმყო და მომავალი. "დინამო" თავისებურად იდეოლოგიაც იყო, როგორც ახალგაზრდების, ისე მთლიანად ჩვენი მოსახლეობის. სპორტული კლუბი "დინამო" განუმეორებელ საქმეს აკეთებდა და ქვეყანას ჯანსაღ თაობას აძლევდა. როცა თაობა ჯანსაღია, ეს ძლიერი და ჯანმრთელი ქვეყნის საწინდარია.
როდესაც 2004 წელს კოლეგიაზე მე ამირჩიეს "დინამოს" სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარედ, მე თვითონ მქონდა იმის ამბიცია, რომ ჩვენი ქვეყნის სიამაყე "დინამოს" სტადიონი ასეთ დღეში არ უნდა ყოფილიყო. საქართველოს მთავრობასთან, თბილისის მერიასთან და ინვესტორებთან ერთად ჩვენ შევძელით ამ პროექტის განხორციელება და ზუსტად ექვს თვეში სტადიონი გავაშიშვლეთ და ხელახლა ავაღორძინეთ. სხვათა შორის ამ საქმის გაკეთება მაშინ ბევრს სურდა, მაგრამ ბედმა და მაშინდელმა რეალობამ გადაწყვიტა, რომ ეს საქმე "დინამოს" მესვეურებს გაეკეთებინათ.
- ამ საქმეს სერიოზული ინვესტიცია დასჭირდა. ეს ნაბიჯი ინვესტორების მხრიდან ეკონომიკური თუ პატრიოტული მოსაზრებიდან გამომდინარე გადაიდგა?
- ეს პირველ რიგში პატრიოტული მოტივაციით განპირობებული გადაწყვეტილება იყო.
- თქვენ მოჭიდავე ბრძანდებოდით. რომელია თქვენი ყველაზე დიდი ჯილდო?
- მე დიდი ჭიდაობა არ მიჭიდავია. ეს იმას ნიშნავს, პიროვნება მხოლოდ მაშინ იტყვის, დიდი ჭიდაობა ვიჭიდავეო, როცა ოლიმპიური ჩემპიონი გახდება. ოლიმპიური ჩემპიონობა ჩემი ოცნება იყო. ვიყავი საქართველოს მრავალგზის ჩემპიონი, როგორც ქართულ, ასევე თავისუფალ ჭიდაობაში, საბჭოთა კავშირის ჩემპიონი ჭაბუკებში და შეიარაღებული ძალების ჩემპიონი. სპორტული კარიერა ადრე დავამთავრე, იმ ასაკში, როცა იწყებენ - 21 წლის ვიყავი. ჩემში უფრო საზოგადოებრივმა და ბიზნეს-მისწრაფებებმა იმძლავრა და ეს მიმართულებები გავაგრძელე. სპორტული ჟინი მაშინ გავაგრძელე, როცა ჭიდაობის ფედერაციის პრეზიდენტი გავხდი. 2003 წელს ჩვენ მაქსიმუმი გავაკეთეთ და ჩვენი ორივე გუნდი პლანეტის ჩემპიონი გახდა გუნდურ ჩათვლაში, როგორც ბერძნულ-რომაულ, ასევე თავისუფალი სტილით ჭიდაობაში. ეს უდიდესი მიღწევა იყო.
- დღეს საქართველოში კეთდება თუ არა ყველაფერი იმისათვის, რომ ჭიდაობა სპორტის ერთ-ერთ პოპულარულ და წარმატებულ სახეობად იქცეს?
- ერი როდესაც ვითარდება და მდიდარი იტორიული წარსული აქვს, მასთანაა დაკავშირებული, ასე ვთქვათ, უალტერნატივო პრიორიტეტები. როგორც ქართველი კაცის სისხლშია ვაზისადმი სიყვარული, როგორც საქართველოში იყო ტრადიცია საგალობლების, ქართული სიმღერის, ასევე არსებობდა ქართული ჭიდაობის კულტიც. თითქმის არ არსებობს სოფელში ბავშვი, ჭაბუკი, რომელსაც ნახერხდაყრილ მიწაზე მუხლი არ დაედგას და არ ეჭიდაოს.
დღესდღეობით სახელმწიფოს პირველი პირიდან დაწყებული სპორტის ამ სახეობას ყურადღება ექცევა. ის, რომ პრეზიდენტმა თქვა, ფედერაციამ 50 ტატამი შემოიტანა და ჩვენ კიდევ 50-ს დავამატებთ და 100 ხალიჩას გავშლითო, ეს სიტყვები შესრულდა. დღეს ჭიდაობაში რაც ჩაიდო და გაკეთდა, ეს უკვე გვაძლევს და მომავალშიც მოგვცემს თავის დივიდენდებს ოქროს მედლების სახით.
- თუ გიჭიდავიათ მას შემდეგ, რაც აქტიურ სპორტს თავი დაანებეთ?
- ჩემი უფროსი შვილი ცდილობს, რომ იჭიდაოს. მე, ასე ვთქვათ, მასთან მიწევს იმის დამტკიცება, რომ ჯერ კიდევ რაღაც შემიძლია ხალიჩაზე და ზოგჯერ ვჭიდაობთ.
- თავისუფალ დროს როგორ ატარებთ?
- ჩემთვის ოჯახი არის ის ნავთსაყუდელი, სადაც მივდივარ, მხვდებიან და ვიცი, რომ ის ტრავმა, ის ტკივილი, რაც მივიღე დღის განმავლობაში, ამას ოჯახში რეაბილიტაცია მოყვება. თავისუფალ დროს ოჯახში ვატარებ და მომავალი დილისთვის მზად ვარ, რომ ცხოვრებას კვლავ შევერკინო.
- როგორია თქვენი სამომავლო გეგმები?
- ჩემი ოცნება და გეგმა, ყველანაირი პრინციპიც არის ის, რომ ერთხელ და სამუდამოდ მოისპოს ფრაზა - "ქართულ-ოსური კონფლიქტი". ეს არის ჩემი სამომავლო გეგმა და ოცნებაც.
ესაუბრნენ გიორგი ცერცვაძე და მარინე ვარდოშვილი
