ეპისკოპოსი ბესარიონი დაიბადა 1832 წელს, ზუგდიდში. აღიზარდა მარტვილის ყოვლადწმიდა ღვთისმშობლის მიძინების სახელობის მამათა მონასტერთან არსებულ სასწავლებელში. 1849 წლის 6 აგვისტოს იმერეთის მიტროპოლიტმა დავითმა (წერეთელი) ბერად აღკვეცა და სახელად ბესარიონი უწოდა. 1874 წლის დეკემბერში სამეგრელოს სავიკაროს მღვდელმთავრად გამოარჩიეს. 1875 წლის 12 იანვარს საქართველოს ეგზარქოსმა ევსევიმ (ილინსკი), გორის ეპისკოპოსმა ალექსანდრემ (ოქროპირიძე) და იმერეთის ეპისკოპოსმა გაბრიელმა (ქიქოძე) ეპისკოპოსად აკურთხეს და იმერეთის ეპარქიაში შემავალ სამეგრელოს სავიკაროს ქორეპისკოპოსად დანიშნეს. 1886 წლის 1 მარტიდან ალავერდის სავიკაროს მმართველია. 1895 წელს ეპისკოპოს გაბრიელის (ქიქოძე) ავადმყოფობის გამო დროებით დაინიშნა იმერეთის ეპარქიის მმართველად. 1896 წლიდან იგი ორივე ეპარქიის მმართველია.
გარდაიცვალა 1900 წლის 3 აგვისტოს.
ეპისკოპოსი ბესარიონი (დადიანი) 1832-1900წწ XVIII - XX საუკუნეში მოღვაწე სასულიერთ პირთა ცხოვრება მოღვაწეობა ავტ. გიორგი მაჩურიშვილი, ლურსაბ ტოგონიძე
ეპისკოპოსი ბესარიონი 1832 წელს სამეგრელოში, თავადის ოჯახში დაიბადა. იგი იყო შვილიშვილი სამეგრელოს მთავრის,
მანუჩარისა, გრიგოლ დადიანის ძმისა. სიყრმიდანვე იზრდებოდა მარტვილის ყოვლადწმინდა ღვთისმშობლის მიძინების სახელობის
მამათა მონასტერთან არსებულ სასულიერო სასწავლებელში, სადაც საფუძვლიანი აღზრდა-განათლება მიიღო. საბერო
მორჩილება ჯრუჭის წმინდა გიორგის სახელობის მამათა მონასტერში გაიარა.
1849 წლის 6 აგვისტოს იმერეთის მიტროპოლიტმა დავითმა (წერეთელი) ბერად აღკვეცა და სახელად
გვ308
ბესარიონი უწოდა. ამავე წელს დიაკვნად აკურთხა.
1857 წლის 16 ნოემბერს იმერეთის ეპისკოპოსმა გერმანემ (გოგოლაშვილი) მღვდლად დაასხა ხელი.
1859 წლის 20 დეკემბერს არქიმანდრიტის წოდება მიანიჭეს.
1860 წლის 20 მარტს ჯრუჭის წმინდა გიორგის სახელობის მამათა მონასტრის წინამძღვრად დაინიშნა.
1865 წლის 7 დეკემბრიდან ბელათის ყოვლადწმინდა ღვთისმშობლის შობის სახელობის მამათა მონასტრის წინამძღვრად გადაიყვანეს·
1869 წელს წმინდა ანას II ხარისხის ორდენით დააჯილდოვეს.
1871 წლიდან საქართველო-იმერეთის სინოდალური კანტორის წევრად აირჩიეს.
1873 წელს წმინდა ანას II ხარისხის ორდენი გადასცეს.
1874 წლის დეკემბერში სამეგრელოს ეპარქიის მღვდელმთავრად გამოარჩიეს.
1875 წლის 12 იანვარს სიონის ყოვლადწმინდა ღვთისმშობლის მიძინების სახელობის საკათედრო ტაძარში საქართველოს ეგზარქოსმა ევსევიმ
(ილინსკი), გორის ეპისკოპოსმა ალექსანდრემ (ოქროპირიძე) და იმერეთის ეპისკოპოსმა გაბრიელმა (ქიქოძე) ეპისკოპოსად დაასხეს
ხელი და იმერეთის ეპარქიაში შემავალ სამეგრელოს ეპარქიის ქორეპისკოპოსად დანიშნეს.
1886 წლის 1 მარტს ახლად ამოქმედებული ალავერდის ეპარქიის მმართველად გადაიყვანეს,
რომელსაც 1898 წლის 6 ივნისამდე განაგებდა. ამასთანავე, დაინიშნა შუამთისა და ალავერდის მამათა მონასტრების წინამძღვრად.
შუამთის მონასტერში მისი მეცადინეობით გამშვენდა, შეკეთდა და კეთილმოეწყო ბერების საცხოვრებელი სახლი.
1887 წლის 5 აპრილს მეუფე ბესარიონს წმინდა ანას I ხარისხის ორდენი უბოძეს.
1895 წელს, ეპისკოპოს გაბრიელის (ქიქოძე) ავადმყოფო
გვ309
ბის გამო, წმინდა სინოდმა იმერეთის ეპარქიის დროებით მმართველად დანიშნა.
1896 წლის იანვარში, მეუფე გაბრიელის გარდაცვალების შემდეგ კი, ორივე ეპარქიის მართვა დაევალა.
1898 წლიდან მხოლოდ იმერეთის ეპარქიას განაგებდა.
მღვდელმთავრობის უკანასკნელ წლებში მეუფე ხშირად ავადმყოფობდა. 1900 წლის მაისში მან, ექიმების რჩევით,
სასულიერო მთავრობისაგან ორი თვით სამსახურიდან დასვენება ითხოვა. უწმინდესმა სინოდმა შეიწყნარა მისი თხოვნა და
პირველ ივლისამდე მისცა ორი თვით შვებულება. ივლისში მეუფე გაემგზავრა უწერაში, საიდანაც უფრო დაუძლურებული დაბრუნდა.
ავადმყოფის ჯანმრთელობა დღითიდღე უარესდებოდა, ბოლოს ექიმებმა იმედი გადაუწურეს. პირველ აგვისტოს
მეუფე ეზიარა, მას შემ
გვ310
დეგ თითქმის უგრძნობლად იწვა. 3 აგვისტოს, ნაშუაღამევს, პირველის ნახევარზე ზარების სამგლოვიარო ხმამ ყველას ქ. ქუთაისს
აუწყა ყოვლადსამღვდელო ბესარიონის გარდაცვალება.
9 აგვისტოს, დილის ცხრა საათზე, მღვდელმთავრის სასახლეს უამრავი ხალხი მოაწდა. ქუთაისის ყველა ეკლესიის სამრეკლომ
ჯმოჰკრა სამგლოვიარო ზარები. მთელი ქალაქისა და მახლობელი სოფლების სამღვდელოება შეიკრიბა ქუთაისის სასულიერო
სასწავლებლის ეკლესიაში. აქ შეიმოსნენ და აქედან გაემგზავრნენ მღვდელმთავრის სასახლეში. მობრძანდნენ ეპისკოპოსი ალექსანდრე (ოქროპირიძე) და
ლეონიდე (ოქროპირიძე). გადაიხადეს მცირე პანაშვიდი. შემდეგ სამღვდელოება საკათედრო ტაძრისაკენ გაემართა. კუბოს მიასვენებდნენ არქიმანდრიტნი –
ქუთაისის სემინარიის რექტორი ბენიამენი (ბარნუკოვი), სერაპიონი (ახვლედიანი). ბესარიონი (ახვლედიანი). სიმონი (აფაქიძე).
ნიკიფორე (კანდელაკი) და დეკანოზი გაბრიელ ცაგარეიშვილი.
ტაძარში მისვლისთანავე დაიწყო წირვა. მწირველნი ბრძანდებოდნენ მეუფე ალექსანდრე და მეუფე ლეონიდე, ზემოთ ხსენებული არქიმანდრიტები,
დეკანოზები – გაბრიელ ცაგარეიშვილი და რაჟდენ გიგაური· წირვის დასრულების შემდეგ აღესრულა
წესის აგება. იმ დღეს საკათედრო ტაძარში საფლავის გაჭრა ვერ მოასწრეს, ამიტომ მღვდელმთავრის ნეშტი მესამე დღეს
დაკრძალეს.
შემორჩენილია ეპისკოპოს ბესარიონის რამდენიმე ქადაგება, რომლებიც იმჟამინდელ პრესაში გამოქვეყნდა. გთავაზობთ სიტყვას,
რომელიც მან 1893 წლის 4 აპრილს, ყვარლის წმინდა იოანე ნათლისმცემლის სახელობის ტაძრის კურთხევის დღეს
წარმოთქვა: „სული ჩემი აღივსების ნეტარებითა და გული მითქვამს სიამოვნებასა, ვხედავ რა მშვენიერის ხელოვნებით აღნაგებსა ეკლესიასა
და გადამეტებულის თავდადებით მის ღირსეულად შემკულებასა. რა არის ესა, თუ არა შესრულება მაცხოვრის სიტყვისა, რომელიც ამბობს:
„უკეთუ გაქვნდეს სარწმუნოება, ვითარცა მარცვეალი მდოგვისა, არქვითმცა მთასა ამას,
გვ311
აღიფხვარ და დაენერგე ზღვასა შინა, ისმინოს თქვენი“ (ლუკ. 17, 6). როგორ შესძლო კაცმან ერთეულსა თვისსა სიცოცხლესა
ეგოდენი ნაყოფის გამოღება, თუ არა სარწმუნოებითა თავისითა? მარადის ყოფილან და იქმნებიან დიდნი საქმენი ნაყოფად
რწმუნებისა! იქონიეთ რწმუნება ჭეშმარიტი და შეიქმნებით მოქმედნი გასაოცართა საქმეთა! ვინ არს, რომელ არ განსცვიფრდეს
მშვენებითა ამა სახლისა ღვთისათა? მოვედით, საყვარელნო დანო და ძმანო ჩემნო, დასტკბით
სულიერითა სიამოვნებითა, რამეთუ ნაშენი ესე არს ღირსეული სამყოფელი სამებისა და ერთარსებისა ღვთისა! მოვედით და
მიიღეთ მღვდელმთავრისაგან წრფელი და გულითადი მოლოცვა ეკლესიისა ამის დამთავრების გამო. მოვედით გულით განწმენდილნი და გონებით ამაღლებულნი,
რამეთუ ამიერითგან.
ადგილი ესე არის სახლი ღვთისა, რომელსა შინა შეიძლება მხოლოდ ღვთისადმი ამაღლებულის გონებით, განწმენდილის
გულით ლოცვა. ,სახლსა ჩემსა სახლ სამლოცველო ეწოდოს (მათ. 21, 13.), – ამბობს უფალი ჩვენი იესო ქრისტე. გახსოვდეთ,
რომ ლოცვა საერთო, ლოცვა ბევრთაგან ღვთისადმი მიმართული, ძლიერია უფლის წინაშე: „უკეთუ ორნი თქვენგანნი შეითქვნეს,
რომელიცა ითხოვონ, ეყოს მათ მამისა ჩემისაგან ზეცათასა, რამეთუ სადაცა იყვნენ ორნი, გინა სამნი შეკრებულ სახელისა
ჩემისათვის, მუნ ვარ მე შორის მათსა“ (მათე 18. 19. 20) გახსოვდეთ, გულსა შინა თქვენსა მტკიცედ ჩაინერგეთ, რომელ
ერთადერთი ადგილია ეკლესია, რომელსა შინაც შეძრწუნებულნი მიიღებენ შვებასა, შეწუხებულნი ნუგეშსა და შემდრკალნი
ჭეშმარიტსა მსვლელობასა. ამიერიდგან, გაიგონოთ თუ არა ზარის ხმა, მოაშურეთ ეკლესიასა საერთო ლოცვისათვის.
გახსოვდეთ, რომელ ვინც იმ დროს, რომელიც დანიშნულია საერთო ლოცვისათვის, გაატარებს ლაზღანდარობაში, გაატარებს
უდროოდ სმასა და ჭამაში, იგი მომქმედია სამისა მომაკვდინებელისა ცოდვისა: პირველად, იგი არის უარის მყოფელი უკვდავისა სულისა თვისისა,
რადგან არა ზრუნავს მისთვის; მეო
გვ312
რედ, იგი არის მაგალითითა თვისითა წამბილწავი უმანკოსი და ნორჩისა თაობისა, ამისთანებზე ამბობს მაცხოვარი:
„რომელმან დააბრკოლოს ერთი მცირედთაგანი, უმჯობესია მისთვის შეიბას წელზე წისქვილის ქვა და ჩავარდეს ზღვაში“ (მარკ. 9, 42);
და მესამედ – იგი არის მტერი თვითოეულისა მეზობლისა თვისისა და ყოველთა მოძმეთა თვისთა, რადგან საერთო ლოცვას არ უერთებს თვისსა ლოცვასა.
ამაზე ამბობს მაცხოვარი:
„ღვარძლნი იგი არიან ძენი უკეთურისანი“ (მათ. 13. 33). ამისთანა კაცი დიდად და ფრიად დიდად აღემატება თვისითა მოქმედებითა მას,
რომელიც საზოგადო საქმის შესრულებაში არა თუ შველის თვისითა ღონისძიებითა, არამედ უშლის. რას იტყოდით, ქრისტეს მიერ დანო და
ძმანო, იმ კაცზედ, რომელიც საზოგადოდ სასარგებლო საქმის შესრულებას ხალხს უშლის, თუნდა მაგალითით თვისითა? რაიცა გულსა შინა თქვენსა განიზრახოთ
მისთანა კაცზედ სათქმელად, იმავე აღმატებით სთქვას თვითვეულმა თქვენგანმა თავსა თვისსა ზედა მაშინ, როდესაც საერთო ლოცვას უმიზეზოდ
მოაკლდება. დროის უქონლობისა გამო ვერ ვიტყვი, რამდენად დიდი გავლენა აქვს საერთო ლოცვაზე სიარულს ჩვენის სულის ამაღლებაზედ,
გულის განწმენდაზედ და ხასიათის შემუშავებაზედ. ვიტყვი მხოლოდ, რომ თქვენში გონებით განვითარებულნი თუ ამ საქმეში მაგალითად აიღებენ ინგლისელთა
და მიჰბაძავენ მათ, მაშინ დანარჩენნი განვითარებულთა მაგალითით საკმაოდ ისარგებლებენ.
მოვედით პატიოსანნო მსმენელნო, ჩემთან ერთად ნიკოლოზ ზურაბის ძის დიდხანს, სიმრთელით და ბედნიერებით სიცოცხ
გვ313
ლისათვის ვილოცოთ. შევსთხოვოთ ღმერთსა, განამრავლო მისთანანი ჩვენში. მივმართოთ მას და ვუთხრათ: აჰა, ესერა
შენთანა არს ნათლის მცემელი იოანე, რომელმან დაიმკვიდრა აღნაგებსა შენსა. უფალმან დაგიცვას და დაგიფაროს ყოვლისაგან ბოროტისა.
გაკურთხოს ღმერთმა, რომელმან შექმნა ცა და ქვეყანა. მადლმან და სასწაულმან ნათლისმცემელისამან;
ვედრებამან ამა სამლღვდელოსა კრებულისამან და ლოცვამან ესე ოდენთა ქალთა და კაცთა, აქა მდგომარეთა, მოგცეს ძალნი
ძლიერნი, რომ უფრო ღრმად დასტოვო ნაკვალევი შენი და კეთილითა მაგალითითა, „ვითარცა ელვა რა გამობრწყინდის
მზისა აღმოსავალით და სჩანან ვიდრე დასავალამდე“ (მათ. 24. 27), განუბრწყინვებდე მოძმეთა შენთა გზასა. აკურთხოს უფალმან
ყოველნი, რომელნი საქმითა, გინა სიტყვითა შემწენი იყვნენნ შენნი ამ წმიდა საქმეში. გარდმოავლინოს უფალმან ანგელოზი
ძლიერი, ანგელოზი მცველი და წინამძღოლი თქვენთვის, რომელთა მიიღეთ შრომა და მონაწილეობა ეკლესიისა ამის აღშენებაში·
გვასმინოს ჩვენც ძლევაშემოსილება კეთილთა საქმეთა მარადის და თქვენ, ყოველნო აქა მდგომარენო, „კვერთხი ძლიერებისა გამოგივლინოთ უფალმან სიონითა“
(ფსალ. 109, 2) ამიერიდგან და უკუნისამდე, ამინ“.
