1444 წელს გურიელის გამგებლობაში მყოფ ბათუმის პორტთან გამოჩნდა ბურგუნდიელების ფლოტი ჟოფრუა დე ტუაზის სარდლობით ქალაქის გასაძარცვად, მაგრამ გურიელმა დაამარცხა ისინი და ბევრი მათგანი ჩაიგდო ტყვედ.

შეგვახსენა ლევან ვეშაპიძემ

XIII-XV საუკუნეებში გურიას სავაჭრო ურთიერთობები ჰქონდა ვენეციისა და გენუის რესპუბლიკებთან. მათ ფაქტორიები ჰქონდათ გახსნილი ფოთში, გონიოსა და გურიელის სარეზიდენციო პუნქტ ბათუმში. ეს ურთიერთობები დასტურდება 1290, 1386-87, 1464 წლებით დათარიღებულ საბუთებში. ქ. კაფის სანოტარო აქტებში აღნუსხული სავაჭრო გარიგებების თანახმად გენუელებს გურიაში ჩაჰქონდათ თევზი, ქსოვილი, მარილი, ხელოვნური ნაწარმი, ხოლო ადგილობრივი მოსახლეობისგან ყიდულობდნენ ცვილს, ტილოს, ღომს, ხე-ტყეს.

გურიის ერისთავთ-ერისთავების რეზიდენცია ლიხაური იყო. შემორჩენილია იოანე ვარდანისძის, მარუშიან ვარდანისძის სახელები. სახელი გურიელი პირველად XIII საუკუნეში ჩნდება. XIII-XV საუკუნეებში გურიის ერისთავები ერისთავთ-ერისთავების ტიტულს ფლობდნენ. ვარდანისძეებმა გურია საერისთაოდ მიიღეს 1361 წლის შემდეგ, როცა აჯანყებულ სვანთა ერისთავს ბაგრატ V-მ სვანეთი ჩამოართვა და გურია უბოძა. გურიის ერთ-ერთი პირველი ერისთავი უნდა ყოფილიყო სიმონ I გურიელი. ის გურიის ერისთავი იყო დაახლოებით XIV საუკუნის 60-იან წლებში. გურიელი პოლიტიკურ საქმიანობას ჩამოსცილებია და ბერად აღკვეცილა. XV საუკუნეში გიორგი გურიელისა და დედოფალ ელენეს ინიციატივით დაარსდა შემოქმედის ეპარქია.სავარაუდოდ მათვე დააარსეს ჯუმათის საეპისკოპოსო და ხინოწმინდის საეპისკოპოსო. გურიელების საგვარეულოს ერთ-ერთ დამფუძნებლად მიიჩნევა კახაბერ I გურიელი, რომელიც იწოდებოდა ერისთავთერისთავად და 1483 წელს გარდაიცვალა.

გურიის სამთავრო. ერისთავები და მთავრები; 

 

ერისთავები

 

კახაბერ I ვარდანისძე, სვანეთის ყოფილი ერისთავი - 1361-1372წწ.

კახაბერ II დადიანი, გიორგი II დადიანის ვაჟი - 1372-1410წწ.

გიორგი I კახაბერის ძე - 1410-1430წწ. მამია I გიორგის ძე - 1430-1450წწ .

მამია II მამიას ძე - 1450-1462წწ.

კახაბერ III - 1462-1483 ლიპარიტ I დადიანის ვაჟი, 1479 წლიდან მთავარი

 

მთავრები

 

გიორგი II კახაბერის ძე - 1483-1512წწ.

მამია III გიორგის ძე - 1512-1534წწ .

როსტომი მამიას ძე - 1534-1564წწ.

გიორგი III როსტომის ძე - 1564-1582; 1587-1600წწ.

ვახტანგ I როსტომის ძე - 1582-1587წწ.

მამია IV გიორგი III-ის ძე - 1600-1625 წწ.

სიმონ I მამია IV -ის ძე - 1625-1626; 1658 წწ.

მალაქია I გიორგი III-ის ძე - 1626-1639 წწ.

ვახტანგ II გიორგი III-ის ძე - 1639-1641 წწ .

ქაიხოსრო I ვახტანგის I-ის ძე - 1641-1658წწ.

დემეტრე სიმონის ძე - 1658-1662წწ (ნაშვილები ნათესავი).

გიორგი IV ქაიხოსრო I-ის ძე - 1662-1684წწ.

მალაქია II ქაიხოსრო I-ის ძე - 1684-1685; 1689წწ.

ქაიხოსრო II გიორგი IV-ის ძე - 1685-1689წწ.

მამია V გიორგი IV-ის ძე - 1689-1711წწ.

გიორგი V მამია V-ის ძე - 1711-1712; 1714-1716; 1717-1726წწ .

ლევან მამია V-ის ძე - 1712-1714წწ.

ქაიხოსრო III მამია V-ის ძე - 1716-1717 წწ.

მამია VI გიორგი V-ის ძე - 1726-1756; 1756-1758; 1771-1776 წწ .

გიორგი VI გიორგი V-ის ძე - 1756-1758; 1765-1771; 1776-1788წწ.

სიმონ II გიორგი VI-ის ძე - 1788-1792 წწ.

ვახტანგ III გიორგი VI-ის ძე - 1792-1797წწ. ქაიხოსრო რეგენტი,

გიორგი VI-ის ძე - 1797-1809წწ.

მამია VII სიმონ II-ის ძე - 1809-1826წწ.

დავით I მამია VII-ის ძე - 1826-1828წწ. რეგენტი დედა სოფიო წულუკიძე, რომლის დროსაც

1829 წელს რუსეთის იმპერატორ ნიკოლოზ I ბრძანებით სამთავრო გაუქმდა.

< >