1992 წელს, ქვეყნის დამცველთა რიგებში ჩასადგომად, ნოდარ კანკიამ რამოდენიმეჯერ მიმართა რაიონის კომისარიატს, მაგრამ ყოველ ჯერზე უარით ისტუმრებდნენ. ამავე საკითხის გამო ორჯერ თბილისშიც იყო ჩასული, მაგრამ იქიდანაც ანალოგიური პასუხით ბრუნდებოდა. ამის გამო ის ძლიერ დარდობდა. მას ხშირად უთქვამს ოჯახში თუ ნაცნობ–მეგობრებში, რომ ის ოფიცერი იყო და მისი ცოდნა–გამოცდილება სწორედ ახლა ესაჭიროებოდა სამშობლოს. მე ვალდებული ვარ ვიყო აფხაზეთში, საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობის დასაცავადო.

მიუხედავად არაერთი უარისა, მან მაინც გაიტანა თავისი და 1993 წლის თებერვალში, ფრონტზე მოხალისედ წავიდა. ოჯახშიც დიდი წინააღმდეგობა შეხვდა, რა არ იღონეს მის შესაჩერებლად, მაგრამ სამოქალაქო ფორმით (სამხედრო ფორმა თავისმა მცირეწლოვანმა შვილმა დაუმალა) აფხაზეთში მაინც „გაიპარა“. მოგვიანებით შვილს პატარა მაიმუნის ჩამოყვანას დაპირდა (ტამიშთან მაიმუნთმშენი, ე.წ. „პიტომნიკი“ იყო გაშენებული), მაგრამ ამ პირობის შესრულება სამწუხაროდ ვეღარ მოასწრო. სალომე, მისი ერთადერთი შვილი, 2007 წლიდან დღემდე მოყოლებული, საქართველოს შეიარაღებულ ძალებში მსახურობს.

ჟენია ელცევიჩი (ნოდარის, წარმოშობით პოლონელი, დედა):

„ნოდარმა რამდენჯერმე მიმართა კომისარიატს, მაგრამ ყოველ ჯერზე უარს იღებდა. ის ძალიან განიცდიდა ამ ამბავს. ვცდილობდი დამეწყნარებინა, ალბათ არ არის საჭირო ამდენი მეომარი–მეთქი, ვანუგეშებდი. მიწყრებოდა; მე ოფიცერი ვარ, (უფროსი ლეიტენანტი იყო, ომის პერიოდში კი კაპიტნის წოდება მიიღო) ჩემი ადგილი იქ არისო. არმიაში ჩემნაირი სპეციალისტების ნაკლებობააო.“

ჯემალ კანკია (ნოდარის ძმა):

„მეც მინდოდა აფხაზეთში წასვლა, მაგრამ ნოდარი წინ გადამიდგა. ორი ძმა ვართ და თუ რომელიმე დაიღუპება, ვინმემ ხომ უნდა მიხედოს ჩვენ შვილებსო. ნოდარი ნიჭიერი სამხედრო იყო, თავისი საქმის ღრმა მცოდნე. ყველა სვლა გათვლილი ჰქონდა. მის გონივრულ მოქმედებას ბევრჯერ გადაურჩენია თანამებრძოლები. ერთხელ მოწინააღმდეგე ძალზედ გააქტიურებულა, რის შედეგადაც მებრძოლები სანგრიდან თავის აწევას ვერ ახერხებდნენ. რაღაც უნდა ეღონათ, თორემ ამოწყვეტა არ აცდებოდათ. ამ დროს ნოდარი მტრის ბანაკში შეპარულა და იქიდან უკარნახია მოწინააღმდეგის საცეცხლე წერტილების კოორდინატები. ისინი ჩვენებმა მალევე ჩაახშეს.

ნოდარი ორი თვის მანძილზე არ ჩამოსულა სახლში. 1 ივლისს მეგობრებთან ერთად ჩავედი აფხაზეთში და ვთხოვე, ერთი დღით მაინც ჩასულიყო, მოენახულებინა ჩვენები, ჩვენ კი მის მაგივრად დავრჩებოდით. იცით, რა მიპასუხა? – აქ უკვე სამი დღეა რაღაც საეჭვო სიწყნარეა, ეტყობა მტერი რაღაცისთვის ემზადებაო. ღმერთმა დაგვიფაროს, მაგრამ რაღაც რომ მოხდეს, მერე ბიჭებს როგორ შევხედო თვალებშიო. წადით თქვენ მაინც არაფერი დაგემართოთო.

ეს სიკვდილის წინა დღეს თქვა. 2 ივლისს კი დაიწყო ის საშინელი ოპერაცია.“

სალომე კანკია (შვილი):

„1993 წლის 2 ივლისს აფხაზეთიდან მოვიდა ცნობა, სადაც იუწყებოდნენ მამაჩემის გმირულად დაღუპვას. დავრჩით მე და დედა ბედის ანაბარად, სიღარიბესა და სიდუღჭირეში, მაგრამ გამოჩნდნენ კეთილი ადამიანები, რომელთაც გაითავისეს ჩვენი ოჯახის გაჭირვება. პურკომბინატის მაშინდელი დირექტორი ბ. ხოჭოლავა ყოველდღიურად გვაწვდიდა პურს, ხოლო აეროპორტ „კოლხის“ დირექტორმა დ. კვაშილავამ მრავალჯერ ფინანსური დახმარება გაგვიწია. მე და ჩემი ოჯახის ყველა წევრს მადლობის მეტი არაფერი გვეთქმის ყველა იმ ადამიანის მიმართ, ვინც გაითავისა ჩვენი გაჭირვება. ღმერთი გფარავდეთ ყველას კეთილო ხალხნო, ხოლო მე კი თქვენი ქველმოქმედება არასოდეს დამავიწყდება.“

ნოდარის მეგობრები:

„სულის მწუხარება ნაირგვარია, არის მეტყველი და უტყვად მეტყველიც.

არის სულიერი მდგომარეობა, როცა ენა გებმის და აზრს ვერ იკრეფ, როცა სიტყვებს ვერ ძალუძთ განცდის გადმოცემა.

არის ისეთი სულის მწუხარებაც, უპეებს რომ ვერ ადენს ცრემლს, გულს კი დააწყლულებს, ცნობად მიხდის და მწარედაც ატირებს.

ეგეთი გრძობა დაგვუფლებია ნოდარ აკაკის ძე კანკიას დაღუპვის გამო. ქართული მიწის, ქართული ზეცის უკვდავებას შესწირვია მსხვერპლად იგი.

ყოჩაღ, შენს ვაჟკაცობას, სენაკელო ბიჭო!

ხშირად ადამიანებს, როცა ისინი ჩვენს შორის არიან, როგორც საჭიროა ვერ ვაფასებთ. ხშირად კეთილი სიტყვა თვით მეგობრებისთვისაც თითქოს არ გვემეტება, არადა წუთისოფელი ხომ „წამია კაცთა თვალისა“.

ნოდარი ჩვენს ქალაქში დაიბადა და აღიზარდა. ადამიანებთან მუდამ მიჰქონდა სითბო, ღიმილი, სიყვარული. დადიოდა წელგამართული, ენერგიული ნაბიჯებით და ბედნიერი იყო უპირველესად იმიტომ, რომ მას შეეძლო ყველასთვის პირდაპირ შეეხედა თვალებში. მშრომელი კაცის ოჯახში დაბადებულს პატიოსნებისთვის არასოდეს უღალატნია. ვერც უღალატებდა, მით უფრო მისთვის სათაყვანებელ მამულს.

ვაგლახ შენს ხანმოკლე სიცოცხლეს, ასე ალალად გაღებულს!

თურმე როგორ გტკიებია საქართველოს ტკივილი ჩუმად, ყველასგან მალულად, როგორ გიტარებია შენი ქვეყნის დარდი. მარტოდ, ფიქრთან დარჩენილს ალბათ არაერთგზის დაგიხატავს ლამაზ ფერებში საქართველოს მომავალი.

გემშვიდობებით, გულს მოგეფინოს მშობლიური მიწა. შენმა ზეცად წარსულმა სულმა მშვიდობა დაუმკვიდროს ყველას, ვისაც სხვისი ტკივილი აწუხებს და სიხარული უხარია. ვისაც მამულისთვის უძგერს გული!“

ნოდარ კანკია 1955 წლის 1 ივნისს, ქალაქ სენაკში დაიბადა. მე–4 საშუალო სკოლის წარჩინებით დამთავრების შემდეგ, თბილისის ტოპოგრაფიულ ტექნიკუმში ჩააბარა. მისი დამთავრების შემდეგ ერთხანს იქვე დარჩა სამუშაოდ, შემდეგ კი მშობლიურ სენაკს დაუბრუნდა და მე–5 სამშენებლო ტრესტში, ინჟინერ–გეოდეზისტად განაგრძო მუშაობა. სწავლობდა ასევე ტამბოვის სამშენებლო ინსტიტუტში, რომელიც 1987 წელს დაამთავრა.

საქმით ყველგან გამორჩეული იყო და ითვლებოდა საუკეთესო სპეციალისტად. სარგებლობდა დიდი ავტორიტეტით და სიყვარულით.

ნადარ კანკიას სახელი მალევე ეწოდა იმ ქუჩას, სადაც იგი ცხოვრობდა. იმავე წლის 14 ივლისს კი სიკვდილის შემდეგ, ვახტანგ გორგასლის პირველი ხარისხის ორდენით იქნა დაჯილდოვებული. სენაკში მისი სახელობის ორი ბიუსტი დგას. ერთი მე–4 სკოლის ეზოში, მეორე კი ქალაქის სკვერში, გურამ გაბესკირიას და გენო ადამიას გვერდით.

სალომეს და მის მეუღლეს, რაინდი ნინუას, პატარა ნოდარიკო ეზრდებათ, რომელიც დარწმუნებული ვარ პაპის ხსოვნას სათანადო პატივს მიაგებს და საქართველოს სახელსაც ღირსეულად დაიცავს!!!

ვაჟას დაჭრილო არწივო,

ვეღარ ჩაგიგდეს ხელადა

ჩვენი მიწა–წყლის მდომელნი

სულეთს ჩაიგდე მძევლადა.

ტამიშთან ცაში აღზევდი

მამულის მანათობლადა,

ერის ხსოვნაში იცოცხლებ

შვილი არ გრჩება ობლადა.

იქ წარუდგები დიდ ცოტნეს

ამბავის მოსათხრობლადა,

ზრდიან ქართველნი ვაჟკაცებს

კანკიას მოსაგონრადა!

ლიანა ბოკუჩავა (სენაკის რაიონის სოფ. ნოსირი)

ჩვენ ინფორმაცია მოგვაწოდა ლაშა სირანაშვილმა