1796 წელს ქართველებმა განჯა დალაშქრეს. მოღალატე განჯის ხანი დააჩოქეს. იქიდან მრავალი ტყვე წამოიყვანეს. დაიწყეს სრულიად განადგურებული თბილისის ფერფლიდან აღდგენა.
განჯის სახანო — აზერბაიჯანული ნახევრად დამოუკიდებელი ფეოდალური სახელმწიფო (1747-1805). წარმოიქმნა ირანელი და თურქი დამპყრობლების წინააღმდეგ აზერბაიჯანელი ხალხის ბრძოლის პერიოდში. განჯის სახანოს პირველი გამგებელი შაჰვერდი-ხანი ზიად-ოღლუს დინასტიიდან იყო. ადრე ამ დინასტიის წარმომადგენლებს განჯის ბეგლარბეგის თანამდებობა ეკავათ. განჯის სახანო მდებარეობდა მდინარე მტკვრის ყელზე, მისი ცენტრი იყო ციხე-ქალაქი განჯა, რომელზედაც გადიოდა მნიშვნელოვანი სავაჭრო გზა თბილის-განჯა-თავრიზი. განჯის სახანო გამუდმებით ირან-ოსმალეთის ექსპანსიის ობიექტი იყო. სახელმწიფოს შიგნით მიმდინარეობდა ბრძოლა, ერთი მხრივ, ირან-ოსმალეთის ორიენტაციისა და, მეორე მხრივ, რუსეთთან შეერთების მომხრეთა შორის. ქართლ-კახეთის მეფე ერეკლე II ცდილობდა განჯის სახანო თავისი პოლიტიკური გავლენისათვის დაემორჩილებინა, რასაც მიაღწია კიდეც XVIII საუკუნის შუა ხანებში. 1795 წელს ირანის შაჰის აღა-მაჰმად-ხანის საქართველოზე თავდასხმის დროს განჯის სახანოს მმართველი ჯავად-ხანი მომხვდურთ მიემხრო. 1796 წლის აპრილში ქართლ-კახეთის ლაშქარი ერეკლე II-ის სარდლობით გარს შემოერტყა განჯას. ხანი იძულებული გახდა ხარკი ეკისრა და ქართველი ტყვეები გაეთავისუფლებინა. 1796 წელს განჯა აიღო რუსეთის ჯარმა გენერალ ვ. ზუბოვის სარდლობით, ჯავად-ხანმა აღაიარა ქვეშევრდომობა, მაგრამ რუსეთის ჯარის წასვლის შემდეგ (1797) უარყო იგი. პავლე ციციანოვის სარდლობით იერიშით აიღო განჯა. ჯავად-ხანი ბრძოლაში დაიღუპა. განჯის სახანო გაუქმდა და მისი ტერიტორია რუსეთმა მიიერთა.
ჯავად ხანის აკლდამა (აზერ. Cavad xan türbəsi) — აკლდამა აზერბაიჯანში. განლაგებულია განჯაში, შაჰ აბასის მოედანზე, შაჰ აბასის მეჩეთის მახლობლად.
პავლე დიმიტრის ძე ციციანოვი (ციციშვილი, რუს. Павел Дмитриевич Цицианов; დ. 19 სექტემბერი, 1754, მოსკოვი — გ. 8 თებერვალი, 1806, ბაქო) — საქართველოში მოღვაწეობა 11 სექტემბერი 1802 - 8 თებერვალი 1806 წწ. რუსეთის იმპერიის ქართველი სამხედრო და სახელმწიფო მოღვაწე, ინფანტერიის გენერალი (1804), ასტრახანის სამხედრო გუბერნატორი და საქართველოს მთავარსარდალი (1802-1806).
Граф (1793) Валериа́н Алекса́ндрович Зу́бов (28 ноября [9 декабря] 1771 года — 6 [21] июня 1804 года, Санкт-Петербург, Российская империя) — генерал от инфантерии; русский военачальник.
